Самая вялiкая у Беларусi лыжка – памерам 12 лiтраў
У Беразiно з’явіўся музей лыжкі дзякуючы намаганням і энтузіазму мясцовых жыхароў.
Лыжачнае майстэрства на беларускай
зямлі вядома з даўніх часоў. Самыя першыя лыжкі былі выраблены з гліны,
нашы ж продкі доўгі час выразалі іх з дрэва.
- Вось гэта лыжка
была знойдзена на сметніку. Бачна, што ёю карысталася не адно пакаленне.
Гэта самая старая лыжка ў музеі. Менавіта з яе ўсё і пачалося, —
гаворыць Ганна Ждановіч, паказваючы мне даволі нязграбны, счарнелы ад
часу экспанат.
Пакой-музей
драўлянай лыжкі размяшчаецца ў прыватным доме Ганны Ждановіч. Дзякуючы
ініцыятыве гэтай жанчыны, яе энтузіазму і пленнай працы і ўзнік такі
музей. Амаль усё сваё жыццё Ганна Аляксандраўна займаецца народнай
творчасцю, дэкаратыўна-прыкладным мастацтвам. Доўгі час яна была
намеснікам дырэктара Бярэзінскага раённага Дома культуры, а пасля таго
як пайшла на пенсію, стала кіраўніком народнага клуба майстроў.
-
На Беларусі нямала лыжачнiкаў, але прадметы іх творчасці нідзе
не захоўваюцца. У 2010 годзе было арганізавана абласное свята драўлянай
лыжкі "Бярэзінскія лыжкары”. Больш за 50 майстроў прымалі ўдзел
у мерапрыемстве, і кожны з іх падараваў сваю калекцыю лыжак для будучага
музея, — рассказвае Ганна Ждановіч. — У Доме культуры месца для
экспазіцыі не знайшлося, краязнаўчага музея ў горадзе няма, вось я і
вырашыла размясціць экспанаты ў сваім доме. Там ужо ніхто не жыве.
Зараз
у пакоі-музеі налічваецца больш за 150 драўляных лыжак. Аказваецца,
звычайны прадмет быту можа быць такім разнастайным, цікавым і прыгожым.
Размаляваныя рознакаляровыя лыжкі, лыжкі, упрыгожаныя бісерам і
саломкай, лыжкі, на ручцы якіх выразаны ўзоры і фігуркі, маленькія і
вялікія лыжкі, музыкальныя і вельмі арыгінальныя. Напрыклад,
лыжка-вожык, на выраб якой спатрэбілася больш за 1000 зубачыстак.
Гордасцю музея з’яўляецца лыжка памерам на 12 літраў, на ручцы якой
выразаны герб Беразіно.
- Гэта пакуль што самы вялікі экспанат.
Яго вырабіў наш мясцовы майстар Яўген Осіпаў, — гаворыць гаспадыня
музея. — А вось лыжкі Васіля Мурашкі — роўненькія, гладкія, падобныя
адна на адну. Адразу відаць почырк аўтара.
На сценах пакоя
вісяць фотаздымкі і дыпломы майстроў, захоўваюцца ў музеі і матэрыялы аб
лыжачным майстэрстве. Цікава, што наведвальнікі пакоя-музея могуць
не толькі азнаёміцца з творчасцю майстроў, паспрабаваць лыжкі ў якасці
музычных інструментаў, але і зрабіць iх у тэхніцы "папяровая філігрань”.
Сёння ў музеі захоўваюцца не толькі лыжкі. Мясцовыя жыхары
нясуць туды розныя рэчы хатняга побыту: старажытныя бязмены, самавары,
газавыя лямпы, ёсць нават зброя 1812 года.
- У пакоi-музеi
праводзім розныя выставы, культурныя мерапрыемствы, — распавядае Ганна
Ждановіч. — Так, у мінулым годзе мы далучыліся да акцыі "Ноч у музеі” і
арганізавалі канцэрт лыжачнiкаў, гарманістаў, розныя забавы. Была ў нас
выстава ваенных экспанатаў, вышываных ікон, выстава, прысвечаная нашаму
земляку Аляксандру Парвусу. На Новы год зрабілі для дзяцей паштовую
станцыю Дзеда Мароза, прэзентавалі калекцыю старых навагодніх паштовак
ад нашага краязнаўцы і вялікага калекцыянера Ігара Жукоўскага. У гэтым
годзе мы таксама правядзём "Ноч у музеі”, а летам — абласное свята
лыжачнiкаў. Ёсць ідэя зрабіць і помнік лыжкі. Эскізы мы прапануем
распрацаваць майстрам, якія прыедуць на свята.
Падзялілася
Ганна Аляксандраўна са мной і ўласнымі творчымі планамі. Зараз жанчына
вельмі зацікавілася традыцыйнымі беларускімі лялькамі і стварыла ўжо 30
прыгажунь. Іх выстава праходзіць у Бярэзінскім раённым Доме культуры.
-
Увогуле, хачу падрыхтаваць 100 лялек і размясціць іх таксама ў гэтай
хаце, — гаворыць яна. — Але асноўная мэта — зрабіць самую вялікую лыжку ў
свеце. На сённяшні дзень у Кнігу рэкордаў Гінэса занясена 9-мятровая
лыжка. Мы ўжо з мясцовымі майстрамі шукаем дуб даўжынёй 11-13 метраў.
Калі зробім такі экспанат, то праславім Беразіно далёка за яго межамі.
Вікторыя СЕМЯНОВІЧ Фота аўтара http://www.prof-press.by/belarus/news/culture/5489.html
|